επόμενος καλλιτέχνης

: Σκορδαλός Αθανάσιος
Μόνο εκείνος π'αγαπά

O Θανάσης Σκορδαλός, ο μεγάλος αυτός "δάσκαλος" της Κρητικής μουσικής γεννήθηκε το Δεκέμβρη του 1920 στο Σπήλι Αγ.Βασιλείου, Ρεθύμνου, όπου πρωτόπιασε λύρα σε ηλικία 9 χρονών. Με αυτή την πρώτη του "αρτικόλυρα", που αγοράστηκε 18 δραχμές και χωρίς να του μάθει κανένας, άρχισε να μαθαίνει και να παίζει κομμάτια, που άκουγε σαν μικρό παιδί. Το ταλέντο ήταν φανερό... τόσο φανερό, που ο ίδιος ο Ανδρέας Ροδινός, χαρακτήρισε τον 11χρονο τότε Σκορδαλό, σαν "διάδοχό του", μπροστά σε όλο το Σπήλι.
Δώδεκα χρονών έπαιξε σε γλέντι στο Χαμαλεύρι Ρεθύμνου. Το 1946 κυκλοφορεί τον Σπηλιανό συρτό (Μόνο εκείνος π' αγαπά) με συνεργάτη του τον μεγάλο επίσης Σπηλιανό λαουτιέρη Γιάννη Μαρκογιαννάκη (Μαρκογιάννη). Ένα τραγούδι, σταθμός στη μετέπειτα πορεία του Θανάση Σκορδαλού αλλά και της Κρητικής μουσικής γενικότερα.
Μεγάλες στιγμές του Θ.Σκορδαλού συνδέονται με το όνομα του Μαρκογιάννη που τον συνόδευε συνεχώς στα πρώτα χρόνια της καριέρας του. Συνεργάστηκε επίσης με τον Γιάννη Μπερνιδάκη (Μπαξεβάνη) στην ηχογράφηση 4 δίσκων 78'' (1947) με 8 τραγούδια που έμειναν κλασσικά (Το ξεροστερνιανό νερό, Στων αμαθιώ σου τη φώθια, κ.α.)
Ο Θανάσης Σκορδαλός, δεχόταν τα ακούσματα και την τεχνική όλων των λυράρηδων της εποχής, τα βιώνει και δημιουργεί τη βάση για το δικό του ξεκίνημα στο χώρο της Κρητικής Τέχνης. Ετσι στη δεκαετία του '40, που ο Σκορδαλός δίνει τις πρώτες δημιουργίες του με τη λύρα, σηματοδοτείται μία νέα εποχή για την Κρητική μουσική. Παίρνει τις φόρμες όπως τις άκουσε, τις τελειοποιεί, δίνοντας τον δικό του χαρακτήρα και το ανεπανάληπτο ύφος του, που ανοίγουν έτσι στην τεχνική της λύρας ένα νέο δρόμο. Αυτό που δημιούργησε τη σχολή του Σκορδαλού στην Κρητική μουσική.
Μεγάλες στιγμές επίσης γνώρισε δισκογραφικά συντροφιά με τον Νίκο Μανιά (Πότε θα κάνει ξαστεριά, Περνάς και δε με χαιρετάς, κ.α.) αλλά και τις κόρες του, ιδιαίτερα τη Μαίρη (Τρέχουν τα νερά, Τα περασάρικα πουλιά, κ.α.). Διορίστηκε από το Σοφοκλή Βενιζέλο ως υπάλληλος στην υπηρεσία ασφαλείας της τράπεζας Ελλάδος. Αποκατεστημένος πλέον επαγγελματικά αφιερώθηκε στην αγαπημένη του λύρα, πραγματοποιώντας εμφανίσεις στους απανταχού Κρήτες της διασποράς σε Αμερική, Καναδά, Αυστραλία, Αφρική.
Ο μεγάλος δάσκαλος της λύρας έδωσε μεγάλες στιγμές στην Κρητική μουσική με τραγούδια όπως: Μόνο εκείνος π' αγαπά, Ένας καινούριος άνεμος, Συ μ' έμαθες πως αγαπούν, Ένας ψαράς, Ποιός ουρανός ποιά θάλασσα, Φιλεντέμ, Όνειρα βλέπω μυστικά, και πολλά άλλα.
Το μουσικό έργο του, χαρακτηρίζεται από τον ρυθμό τον οποίο σε όλη του τη ζωή και σε όλα του τα μουσικά έργα τήρησε με θρησκευτική ευλάβεια, θα μπορούσε να πει κανείς, και διαπνέεται από ζωντάνια, ρεαλισμό και αποπνέει έναν δυναμισμό συνδιασμένο άψογα με τη μελωδία, στοιχεία ακριβώς τα οποία προσδιορίζουν τον τύπο και τον χαρακτήρα του Κρητικού. Να γιατί ο Σκορδαλός είναι αγαπητός σε όλους τους Κρητικούς, απ'άκρη σ'άκρη της γης.
Ο Θανάσης Σκορδαλός, που υπηρέτησε για 60 ολόκληρα χρόνια την Κρητική μουσική έφυγε από τη ζωή στις 23 Απριλίου 1998 σε ηλικία 78 ετών. Χαρακτηριστική είναι η παρακάτω μαντινάδα του Χ.Παπαδάκη με αφορμή το θάνατό του.

Στο θάνατό σου βρόντηξε
και σύστηκε η Κρήτη
δάκρυα τα χιόνια γίνανε
του γέρο Ψηλορείτη

Ήταν και θα μείνει ένας από τους κορυφαίους καλλιτέχνες στην Κρητική μουσική ιστορία, με μνημειώδες δισκογραφικό έργο, ανεπανάληπτο και σε ποσότητα και σε ποιότητα. Δημιούργησε έργο τέτοιο, που με αυτό θα τροφοδοτεί για πολλά χρόνια τις επόμενες γενιές.

: Δισκογραφία